Holandia nigdy nie pozwoliła, by jej niewielkie rozmiary stanęły na drodze postępom. Holenderska wytrwałość oraz pomysłowość pozwoliły na stworzenie wyjątkowej kultury, na którą składa się o wiele więcej niż tylko drewniane chodaki, tulipany, wiatraki oraz kolor pomarańczowy. Gdy Holendrzy potrzebowali więcej ziem, odebrali je Morzu Północnemu, natomiast ich wytrzymałe statki docierały daleko poza wybrzeża kraju, budując imperium oparte w pełni na handlu.

W I w. n.e. germańskie ludy udały się na ziemie położone za Renem. Te z nich, które postanowiły osiedlić się w regionie stanowiącym dzisiejszą Holandię, nie były do końca zadowolone, ponieważ znajdujące się tam tereny podmokłe były trudne do uprawy (nie wspominając o zapachu), mnogość rzek oraz jezior czyniła go jednak dość łatwym do obrony. Podobnie myśleli Rzymianie, którzy założyli na tym obszarze, stanowiącym granicę ich cesarstwa, dwie placówki wojskowe (Nijmegen i Utrecht).

Przez pewien czas wspominane ludy były zadowolone z istniejącej granicy – mieszkańcy okolic dzisiejszego Amsterdamu często handlowali z Rzymianami. Batawowie walczyli z nimi ramię w ramię, lecz podczas ostatnich lat rządów cesarza Nerona zbuntowali się. Choć rebelia ta została powstrzymana, akt nieposłuszeństwa okazał się zaledwie pierwszym z wielu.

Wraz z upadkiem Cesarstwa Rzymskiego wielu niedoszłych zdobywców (jak Frankowie, Fryzowie czy Wikingowie) próbowało najeżdżać Niderlandy. Ci pierwsi wreszcie postanowili się tam osiedlić, przynosząc chrześcijaństwo i budując pałac w Nijmegen. Taki stan rzeczy zdołał utrzymać się do roku 814 (tuż po śmierci Karola Wielkiego), kiedy to Imperium Frankijskie uległo podziałowi na wiele mniejszych stanów. Pozostawione własnym decyzjom Niderlandy stworzyły szlaki handlowe sięgające nawet Azji, jednak słaba kompozycja gleb oraz podnoszący się poziom wód zmusiły Holendrów do rozpoczęcia długiego procesu osuszania podmokłych terenów.

Do roku 1433 panowanie nad Holandią przejęło Księstwo Burgundii, dalej rozwijając handel (co było niezbędne ze względu na rosnącą populację), lecz także wprowadzając podatki. Nie zostało to przyjęte zbyt pozytywnie, jednak jeszcze większe niezadowolenie rdzennych Holendrów wywołało odziedziczenie kraju w połowie XVI wieku przez Filipa II Habsburga, króla imperium hiszpańskiego. Jego efektem było włączenie Niderlandów w trwającą przez 80 kolejnych lat krwawą, brutalną wojnę. Wreszcie holenderski szlachcic, Wilhelm I Orański, poprowadził powstanie przeciw Hiszpanii. Niestety został zamordowany w 1584 r. Walka o niepodległość nie umarła jednak wraz z nim – Holendrzy opierali się aż do roku 1648, kiedy to w efekcie podpisanego pokoju westfalskiego ich kraj uzyskał niepodległość.

Wolne od jednej z europejskich potęg i pełne nadziei na uniknięcie poddania się innej, Niderlandy nieprzerwanie rozwijały swoje imperium handlowe. Obszar działania Holenderskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej sięgał wschodnich wybrzeży Ameryk, a nawet Japonii (z którą podpisała na wyłączność traktaty handlowe), a Amsterdam stał się potężnym centrum handlu oraz budowy statków, a także miastem możliwości w niepewnych czasach.

Pełne kiesy pozwoliły Holendrom na inwestycje w sztukę oraz naukę. W tym okresie działał m.in. mistrz malarstwa tworzący niesamowite dzieła, Rembrandt, matematyk Christiaan Huygens odkrył księżyc Saturna nazwany Tytanem oraz stworzył teorię fal, a kartograf Joan Blaeu został autorem największego i najbardziej kompletnego atlasu XVII wieku zatytułowanego „Atlas Maior”, który zawierał 594 mapy opisane w językach holenderskim, francuskim, niemieckim, hiszpańskim oraz łacińskim.

Wzrost bogactwa Niderlandów – a także rozwój ich coraz bardziej imponującej floty – wzbudził niepokój więcej niż kilku ich europejskich sąsiadów. Szczególnie Anglia próbowała wprowadzić regulacje handlowe, które miałyby uniemożliwiać Holendrom działanie w roli pośredników w wymianach, w których uczestniczyli też Anglicy. Pomysł ten, a także angielski pomysł „unifikacji” (oznaczający efektywne rozwiązanie Holandii niedługo po wywalczeniu niepodległości) doprowadziły do wielu wojen pomiędzy tymi krajami trwających aż do późnego XVII wieku. Wreszcie Anglia zdołała ograniczyć wykładniczy wzrost holenderskiego bogactwa, wpływów i morskiej potęgi, jednak sam kraj zachował niezależność.

Niestety dla Holendrów, Napoleon Bonaparte oraz jego francuskie imperium nie darzyły graniczących z nimi niepodległych narodów zbyt dużym uznaniem. Pod koniec XVIII w. Napoleon zajął Niderlandy i ogłosił swojego brata Ludwika ich królem. Ludwik Bonaparte zdołał zdobyć zaskakująco duży szacunek wśród swoich holenderskich poddanych, jednak sfrustrowany Napoleon odebrał mu władzę po zaledwie czterech latach w efekcie braterskiej sprzeczki. Holandia nadal jednak podlegała Cesarstwu Francuskiemu, biorąc udział w jego wojnach oraz przestrzegając jego praw aż do (zaskakująco) bezkrwawego odzyskania niepodległości w roku 1813. Nowo powstałe Królestwo Holandii zawierało przez pewien czas także Belgię i Luksemburg. Ta pierwsza odzyskała niepodległość w efekcie rewolucji w 1830 r., podczas gdy Luksemburg zyskał niezależność pod koniec XIX w. z powodu obowiązujących praw dziedziczenia.

Holandia ustaliła i utrzymywała stanowisko neutralne, skupiając się na własnym bezpieczeństwie, rozwoju ekonomicznym oraz polityce wewnętrznej, co pozwoliło jej na przetrwanie I wojny światowej bez relatywnie większych strat. Pozostanie na uboczu nie było jednak możliwe podczas II wojny światowej, kiedy to rodzina królewska oraz holenderski rząd zmuszone zostały do ucieczki do Londynu w celu schronienia się przed niemiecką inwazją. Holenderska królowa Wilhelmina aktywnie opierała się najeźdźcom, podnosząc morale swojego ludu pozostającego w Niderlandach, a także bardzo aktywnego holenderskiego ruchu oporu. Kraj przetrwał cztery lata okupacji, wreszcie odzyskując wolność z pomocą Aliantów i rozpoczynając żmudny proces odbudowy.

Obecnie Holandia to jeden z fundamentów powojennej Europy. Na jej obszarze swoje siedziby mają międzynarodowe trybunały, a kraj jest ważnym ośrodkiem biznesowym. Holenderskie społeczeństwo cieszy się dużą wolnością obywatelską, której źródłem jest wielowiekowa tradycja społecznej tolerancji. Poza eksportem żywności Holandia słynie z niezwykle zaawansowanych projektów melioracyjnych należących do najbardziej imponujących przedsięwzięć inżynieryjnych naszego wieku. Wraz z topnieniem pokrywy lodowej biegunów i podnoszeniem się poziomu wody w oceanach mieszkańcy Holandii muszą stawić czoła niepewnej przyszłości, do czego podchodzą z właściwą sobie determinacją, pomysłowością i cierpkim humorem. Kto w końcu lepiej poradziłby sobie z tym wyzwaniem, jeśli nie ludzie, którzy robią to od tysiącleci?