Między IX a XV w. wojowniczy królowie Imperium Khmerskiego zdominowali południowo-wschodnią Azję. Ich onieśmielające rolniczo-wojskowe królestwo imponowało bogactwem nawet potężnym Chinom na północy. Niestety, złoto i ryż okazały się zbyt łakomym kąskiem dla miejscowych rywali, by mogli je zignorować, przez co ostatecznie zdobywcy Suwarnabhumi sami zostali podbici.

Ze źródeł archeologicznych oraz chińskich kronik wiemy, że zalążek Imperium Khmerskiego powstał w I w. n.e. w dorzeczu Mekongu w południowo-wschodniej Azji. Chińczycy nazywali ten region i jego zróżnicowanych mieszkańców królestwem Funan, bezceremonialnie wrzucając do jednego worka często fundamentalnie różniące się między sobą grupy.

Według khmerskiej legendy mieszkańcy tego regionu byli owocem związku pierwszego władcy Kambodży, indyjskiego księcia o imieniu Preah Thong (Huntian według źródeł chińskich), i Neang Neak, boskiej księżniczki węży z magicznego morskiego królestwa. Sam region miał być prezentem ślubnym od ojca księżniczki, który osuszył ziemię wokół wyspy Nokor Kauk Thlork i przekazał ją szczęśliwej parze i jej potomkom.

Z legendy wynika też, że kultura hinduska miała ogromny wpływ na region. Królestwo Funan było doskonałym punktem przystankowym dla indyjskich podróżników zmierzających na zachód. Kontakty i wymiana handlowa doprowadziły do połączenia hinduizmu z miejscowymi tradycjami animistycznymi.

Niezależne grupy zamieszkujące Funan przez wieki walczyły między sobą i choć czasem udawało im się stworzyć krótkotrwałe scentralizowane ośrodki władzy, to dopiero twarda ręka Dżajawarmana II rozpoczęła w IX w. w Angkor nową erę scentralizowanej władzy.

Pierwszy król zdobywca Imperium Khmerskiego rozpoczął swoje podboje w IX w. Wcześniej Dżajawarman II był gościem lub więźniem Jawajczyków. Po powrocie do swojej rodzimej krainy z wielkim zapałem zabrał się za eliminowanie konkurencji w Mekongu.

Po rozprawieniu się z przeciwnikami Dżajawarman II postanowił nadać sobie tytuł „Czakrawartina” – „władcy wszechświata”, co też uczynił w 802 r. n.e. podczas ceremonii na szczycie Mahendra w górach Kulen. Zapewnił tym sobie i zakładanemu przez siebie imperium wsparcie bogów.

Metody Dżajawarmana II były wyjątkowo skuteczne. U szczytu potęgi imperium, które przetrwało ponad sześć wieków, Khmerowie władali obszarem obejmującym większość dzisiejszej Tajlandii oraz połowę Wietnamu, a w ich stolicy mieszkało ponad milion osób. W X w. imperium rozciągało się od Morza Południowochińskiego po terytoria Mongołów i Tangów na północy. Całkiem niezłe osiągnięcie, zwłaszcza jeśli celem było utrzymanie kontroli nad wymianą handlową w Mekongu.

Między rokiem 1296 a 1297 wizytę w Imperium Khmerskim złożył chiński dyplomata Zhou Daguan. W kronice opisującej tę podróż zatytułowanej „Zapiski z Kambodży: kraina i jej lud” (ang. „A Record of Cambodia: A Land and Its People”) napisał, że państwo Khmerów ma długie tradycje handlowe. Z jego kroniki wyłania się obraz krainy złota i kamiennych wież, do której płynie strumień tkanin z Syjamu i Czampy oraz chiński jedwab na parasole dla jej mieszkańców.

Źródłem ogromnego bogactwa Khmerów był nieustanny przepływ towarów. Imperium karmiło całą południowo-wschodnią Azję ryżem, przy którego produkcji i sprzedaży pracowało około 80% ludności.

Wraz z nastaniem złotego wieku Imperium Khmerskiego Surjawarman II rozpoczął wznoszenie kompleksu świątynnego Angkor Wat, który ukończono 27 lat po jego śmierci. Angkor Wat swoim kształtem odzwierciedlał mityczną górę Meru, łączącą świat fizyczny, metafizyczny i duchowy. W ten sposób khmerscy królowie próbowali stworzyć niebo na ziemi.

Tego typu działalność nie była tylko zwykłą pobożnością. Hinduscy (a za rządów Dżajawarmana VII również buddyjscy) członkowie rodzin królewskich pragnęli mieć bogów po swojej stronie. Władcy starali się naśladować bogów oraz wznosić świątynie, które swoimi kształtami odpowiadały niebu. W Imperium Khmerskim im potężniejszy i atrakcyjniejszy był król, tym liczniej gromadzili się wokół niego poddani i tym większe było jego terytorium.

Oczywiście oznaczało to, że słaby król, którego postawa nie była wystarczająco boska, tracił prawo do królestwa.

Jak na ironię, bogactwo i wspaniałość Imperium Khmerskiego przyczyniły się do jego zguby. Między XII i XIV w. Tajowie z północy (współcześni Tajowie, Laotańczycy i Szanowie) zmagali się z nieustannie napierającym Imperium Mongołów. Ostatecznie zwinęli manatki i przenieśli się na południe, tworząc na obrzeżach imperium Khmerów niewielkie królestwa: Sukhothai, Lannę i Ajutthaję.

Khmerowie nie byli w stanie walczyć jednocześnie z najeźdźcami z północy i odwiecznymi rywalami z Czampy na wschodzie. W 1431 r. królestwo Ajutthaja przejęło Angkor, a khmerscy królowie wycofali się do miasta Phnom Penh – stolicy obecnej Kambodży.

Imperium przeminęło, ale wzniesione przez nie świątynie nadal trwają. Po dziś dzień mieszkańcy Kambodży pamiętają o swoim dziedzictwie i mitycznych przodkach: braminie i wężowej księżniczce.