Bogactwo Mansy Musy popłynie przez jego miasta, tworząc potężne pustynne imperium.

Cywilizacja Mali skupia się na złocie. W połączeniu z umiejętnością ułatwiania zakupów zapewnia jej to szybki rozwój miast. Malijczycy otrzymują również duże premie za osiedlanie się na pustyni, co umożliwia im rozkwit na obszarach zazwyczaj pomijanych przez inne cywilizacje.

Mansa Musa był potomkiem założyciela imperium Mali i człowiekiem, którego osobiste bogactwo i pobożność wciąż stanowią przykład godny naśladowania – i to sześć stuleci po jego śmierci. Do dziś uważany jest za najbogatszą osobę w historii świata. Mimo tego nie dopuścił, by pieniądze go skorumpowały – wykorzystał je jako narzędzie do sprowadzenia do Mali uczonych i artystów, którzy wzbogacili jego imperium. Starożytne Timbuktu jest szczególnie kojarzone z Mansą Musą, gdyż to jego starania zapewniły temu miastu reputację wielkiego ośrodka handlu i nauki.

Mansa Musa był wnukiem brata założyciela malijskiego imperium, Sundiaty. Zasiadł na tronie około roku 1307. Zachodnie źródła mówią niewiele o początkowym okresie jego rządów. Zmieniło się to w 1324 r., gdy odbył hadżdż – pielgrzymkę będącą obowiązkiem każdego pobożnego wyznawcy islamu. Mansa Musa nie był jednak zwykłym pielgrzymem.

Jego świta liczyć miała 60 000 osób, w tym 12 000 bogato ubranych niewolników. Kroczyło przed nim 500 niewolników niosących worki ze złotym pyłem lub złotymi sztabkami, a za nim ciągnął pochód obładowanych złotem wielbłądów. Podobno każdej nocy, gdy pochód zatrzymywał się na spoczynek, pobożny Mansa Musa płacił, by w miejscu postoju wznoszono meczet. Gdy karawana przybyła do Kairu, Musa obsypał miasto złotem. Kronikarzom i historykom zabrakło pochwał, by opisać jego hojność. Nagły napływ złota dosłownie załamał ekonomię jednego z największych miast handlowych świata. Historyk, który odwiedził Kair 12 lat po wizycie władcy Mali, pisał, że miejscowi wciąż wychwalają Musę, a gospodarka nadal dochodzi do siebie po nagłym napływie ogromnej ilości złota. Można to uznać za wielki wyczyn, biorąc pod uwagę, że przez tysiąclecia swego istnienia Kair był świadkiem wzlotów i upadków niezliczonych władców, a zblazowani kronikarze nie byli raczej skłonni do przesadnych pochwał.

Podczas swego hadżdżu Musa pozyskał wielu uczonych, naukowców i znawców prawa z całego islamskiego świata z zamiarem ugoszczenia ich w Mali, by zapewnić swym poddanym dostęp do najnowszych osiągnięć nauki. Pod nieobecność władcy jego generał Sagamandir zakończył podbój sąsiedniego królestwa Songhaju, powiększając w ten sposób malijskie imperium o bogate miasta Goa i Timbuktu. Mansa Musa wrócił do swego pałacu, przejeżdżając przez nowo zdobyte terytoria.

Timbuktu zaznało hojności Musy. Grenadyjskiemu poecie i architektowi Abu Ishaq al-Sahilijemu zlecono wzniesienie nowych meczetów (najsłynniejszym z nich jest prawdopodobnie meczet Djinguereber) oraz nadzorowanie rozbudowy Uniwersytetu Sankore. Charakterystyczna ziemna konstrukcja tych budynków do dziś stanowi symbol miasta i jest rozpoznawana na całym świecie. W Sankore znajdował się największy od czasów Biblioteki Aleksandryjskiej księgozbiór Afryki, liczący około pół miliona dzieł.

Dokładna data śmierci Mansy Musy nie jest znana, ale większość zachodnich źródeł podaje rok 1332. Władzę po nim objął jego syn, Maghan Keita I. Mansa Musa pozostawił Mali większym, niż je zastał. Malijscy kupcy docierali aż do Kairu, a do Timbuktu przybywali studenci z całej Afryki. Wszystkie przekazy zgodnie twierdzą, że jego zachowanie było zawsze właściwe i moralne (podczas hadżdżu niemal doprowadził do incydentu dyplomatycznego, ignorując sułtana Kairu, aby wziąć udział w praktykach religijnych). Rozsławił Mali, jednocześnie czerpiąc pełnymi garściami wiedzę i idee innych krajów. Ogromne bogactwo nigdy nie było dla niego celem, lecz narzędziem, dzięki któremu imperium Mali rozkwitło pod jego rządami.