Rzym to cywilizacja, która z pewnością będzie starała się stworzyć największe imperium w grze. Trajan mocno bierze sobie do serca słynne słowa Cezara „Veni, vidi, vici” (łac. „Przybyłem, zobaczyłem, zwyciężyłem”).

Rzymianie szybko zajmują się kwestią miast i starają się jak najwcześniej rozwinąć inżynierię – dzięki niej możliwe staje się wyposażenie osad w łaźnie, co zwiększa wzrost ich populacji, podczas gdy darmowe monumenty Trajana przyspieszają ich ekspansję. Umiejętność „wszystkie drogi prowadzą do Rzymu” daje zaś stały zysk z sieci miast ( szlaki handlowe łączące miasta imperium z ośrodkami leżącymi poza jego granicami działają równie dobrze jak wewnętrzne szlaki handlowe). Ekspansja terytorialna nieuchronnie prowadzi, rzecz jasna, do konfliktu, ale do tego czasu Rzymianie powinni już dysponować legionem, którego umiejętność budowy fortu pojawia się u Rzymian o dwa wieki wcześniej niż w przypadku pozostałych cywilizacji. Odpowiednie wykorzystanie tej zdolności jest kluczem do utrzymania rozległego i potężnego imperium.

Cesarz Trajan, któremu poprzednik, Nerwa, oddał tron po krótkich i mało interesujących rządach, a który z kolei miał przekazać władzę Hadrianowi, poprowadził imperium ku szczytom jego ekspansjonistycznych osiągnięć. Jako uzdolniony żołnierz został wręcz okrzyknięty optimusem princepsem (najlepszym władcą) przez rzymski senat, co może nie było opinią obiektywną, lecz na pewno nie pozbawioną przesłanek. Trajan znany jest również ze swoich względnie filantropijnych przedsięwzięć (przynajmniej w porównaniu z ogółem cesarzy), wśród których znalazły się pełne rozmachu budowlane projekty publiczne i przyszłościowa polityka społeczna, choć większa część tej ostatniej została porzucona przez krótkowzroczny senat po jego śmierci w roku 117. Jest uważany za drugiego z „pięciu dobrych cesarzy”, choć trzeba pamiętać, że termin ten ukuł Machiavelli w 1503 r., więc warto go traktować z solidnym przymrużeniem oka.

Urodzony w rzymskiej prowincji Hispania Baetica w 53 r. n.e. jako syn zasłużonego senatora i generała, Trajan nie był nawet czystej krwi Rzymianinem – co mogło mu wyjść na dobre. Za młodu dołączył do cesarskiej armii, co w imperium stanowi karierę prowadzącą często ku sukcesom... o ile tylko potrafi się przetrwać nigdy niegasnące graniczne konflikty. Trajan szybko piął się w górę hierarchii, biorąc udział w co poniektórych z najbardziej zapalnych frontowych starć i zyskując sobie szacunek potężnych ludzi. Nominowano go na konsula, wżeniono w dobrą, bogatą rodzinę (choć dostępne dziś źródła wspominają o pewnych małżeńskich skokach w bok), a nowy cesarz, Nerwa, przygarnął go jako syna, „zachęcany” ku temu przez gwardię pretoriańską.

Kiedy ojczym imperator zmarł ledwie 15 miesięcy później, Trajan zajął jego miejsce, a już wkrótce deifikował swego poprzednika (dobrze mieć wysoko postawionych przyjaciół). Po swoim przybyciu do Rzymu – albowiem najczęściej spędzał czas poza granicami – sypnął plebejuszom pieniężną darowiznę, co zapewniło mu wśród nich wystarczającą popularność. Sprytnie udawał też niechęć do przejęcia władzy, jednocześnie rozpoczynając splatanie sieci pragmatycznych powiązań z bogatymi senatorskimi familiami. Jak na ironię, jednym z czołowych motywów kadencji Trajana było nieustępliwe podkopywanie tradycyjnych decyzyjnych prerogatyw senatu.

Trajan miał słabość do budownictwa, sponsorując wiele nowych projektów w całym imperium i samym stołecznym mieście. Upodobał też sobie nazywanie ich, na wypadek gdyby historycy mieli o nim zapomnieć. I tak doczekaliśmy się Kolumny Trajana, Forum Trajana, Mostu Trajana, Rynku Trajana, most Puente Trajan w Alcantarze (Hiszpania) i mrowia dróg, akweduktów i innych przydatnych wymysłów, rozsianych po całej okolicy. Nie mógł też sobie odmówić finansowania łuków triumfalnych z okazji rzymskich wiktorii, a przy sukcesach, które jego siły odnosiły na wschodzie, okazji ku temu mu nie brakowało.

A jednak Trajana Rzymianie uwielbiali głównie jako odnoszącego triumfy generała (bo w końcu co kogo obchodzi kolejna sterta kamieni, jeśli można mieć więcej ziemi i niewolników). Pierwszego podboju dokonał na „klienckim” królestwie Dacji zaraz za rzeką Dunaj, cieszącego się wstydliwym i niewygodnym dla Rzymu pokojem zawartym dekadę wcześniej przez cesarza Domicjana. Wchłonięcie w całości Dacji zbiegło się praktycznie z anektowaniem Nabatei (dzisiejszych terenów Jordanu i północno-zachodniej Arabii Saudyjskiej), kolejnego podległego państwa, które zaczęło irytować zwierzchnika. W 113 r. Trajan wyruszył na ostatnią ze swoich kampanii, uderzając na leżącą na wschodzie Partię, która ośmieliła się wbrew woli Rzymu udzielić wsparcia pewnemu armeńskiemu władcy. Wpierw wmaszerował do Armenii, dołączając ją do imperium, a potem rozpoczął obchód Mezopotamii, pacyfikując partyjskie miasta i podległe krainy. W drugiej połowie roku 116 dzieło było skończone, a Trajan zdetronizował partyjskiego króla, zastępując go rzymską marionetką, by kontrolować te zapomniane rubieże. Gorzej miało się za to zdrowie samego zdobywcy. Co więcej, zanim zdążył wypełnić swój plan podboju całej Azji Mniejszej, musiał wycofać legiony, by rozprawić się z niepokornymi żydowskimi rebeliantami.

Choć Trajan często znikał z Rzymu, nie dawał zapomnieć o swoim istnieniu, dbając o zadowolenie i poparcie tłuszczy. Jednym z jego najlepiej przyjętych ukłonów w jej stronę był trzymiesięczny gladiatorski spektakl w Koloseum, w którym zginęło około 11 tysięcy ludzi (głównie niewolników i zbrodniarzy, więc nikt dokładnie nie liczył) i tysiące „morderczych” bestii. Według źródeł widowisko przyciągnęło ponad pięć milionów widzów. Za trochę bardziej filantropijne przedsięwzięcie Trajana można uznać alimenta, rządowy fundusz na wsparcie sierot i biednych dzieci z miasta i okolic. Nie była to jedyna imperialna próba ulżenia losowi rzymskich obywateli, a przynajmniej tych z Półwyspu Apenińskiego.

Wszystkie te wojny, zabawy, budowy i programy publiczne dość sporo kosztowały. Trajan zabrał się więc za zwalczanie kryzysu finansowego otrzymanego w spadku po uprzednich władcach. Pierwszą próbą ku temu było wyznaczenie correctores (audytorów) mających nadzorować publiczne wydatki tych wszystkich (technicznie rzecz biorąc wolnych) greckich miast. Do ich obowiązków należało też dopilnowywanie rzetelności poboru imperialnych podatków (uwzględniając grecką tradycję korupcji, był to mądry ruch). W 107 r. Trajan zdewaluował rzymską walutę, zmniejszając zawartość srebra w denariusie, a następnie wybijając więcej tych monet, niż którykolwiek z jego poprzedników. Zanim ktokolwiek się spostrzegł, Trajan wyprowadził Rzym na finansową prostą – mimo swoich kosztownych upodobań.

Podupadający na zdrowiu cesarz wyruszył z Rzymu na swoją ostatnią partyjską kampanię. Nagle jednak niespodziewanie zmarł na skutek obrzęku mózgu. Co rzadkie wśród rzymskich cesarzy, w łóżku, zaraz po dotarciu do Selinus (później, rzecz jasna, nazwanego Trajanopolis). W momencie śmierci Trajana Rzymskie Imperium posiadało rekordowe połacie ziem, rozciągając się od Hiszpanii po Eufrat i od skraju Szkocji po Dolny Nil. Jego następcy, poczynając od pierwszego z brzegu Hadriana, spędzali większość czasu (tego niepoświęconego rozpuście) na umacnianiu tych granic.