Stolica Republiki Malty, Valetta, została założona w 1566 roku przez Jeana Parisota de la Valette, 49. wielkiego mistrza Suwerennego Rycerskiego Zakonu Szpitalników Świętego Jana z Jerozolimy, z Rodos i z Malty, po oblężeniu wyspy i inwazji dokonanej rok wcześniej przez imperium osmańskie. Sama Malta została przekazana zakonowi jako lenno w 1530 roku z rozkazu króla Hiszpanii Karola V, by stanowiła bufor przeciw wojskom tureckim.

Chcąc zbudować nowe miasto i ufortyfikować je wraz z wyspą, Valette poprosił o pomoc królów oraz książęta państw chrześcijańskich... I faktycznie ją otrzymał – z pewnością uznali oni, że lepiej, by z nadciągającymi muzułmanami walczyła banda bojowych zelotów niż ich własne wojska oraz okręty. Papież Pius V wysłał swego architekta wojskowego, by zaprojektował fortyfikacje, a król Hiszpanii Filip II przekazał okręty i broń. Inni władcy przesłali natomiast duże sumy pieniędzy, za które budowano kościoły, koszary oraz obiekty portowe.

Położone w strategicznie korzystnym miejscu i wyposażone w dobrze funkcjonujący port miasto przetrwało całe stulecia walk, wliczając w to lata II wojny światowej. Rycerze zakonni strzegli niegdyś śródziemnomorskich szlaków żeglownych łączących chrześcijańską Europę z Lewantem, zwalczali korsarzy berberyjskich i innych piratów, a także uwalniali chrześcijańskich niewolników, głównie poprzez bezpośrednie napaści na osmańskie transporty morskie. Rozwój Genui, Wenecji i Pizy oraz reformacja protestancka spowodowały jednak znaczny spadek finansowego wsparcia dla Valetty.

Gdy więc w 1798 roku Napoleon zdobył Maltę, przeprowadzając tam swoje wojska w drodze do Egiptu, tylko Neapol i Brytyjczycy zdawali się tym jakkolwiek przejmować. Dopiero sami Maltańczycy kilka lat później zbuntowali się i wystąpili przeciw francuskiemu garnizonowi. Zwycięscy przywódcy rewolty oddali wyspę w ręce Brytyjczyków i poprosili o przyłączenie jej do terytoriów imperium. Na mocy pokoju paryskiego z 1814 r. ich prośba została spełniona – Malta pozostała pod kontrolą brytyjską aż do uzyskania w niepodległości w roku 1964.