Cieszysz się ze swoich zasobów luksusowych, ale chyba nadszedł czas, aby zacząć czerpać z nich dochody. Tryb monopolów i korporacji pozwala na tworzenie wokół nich przemysłów, które zapewniają premie uzależnione od rodzaju zasobu, na zakładanie korporacji, aby zwiększyć te zyski, na wytwarzanie unikalnych produktów – marek działających jak ekonomiczne wielkie dzieła – i wreszcie na zabezpieczanie monopolu. Tryb ten jest istotny we wszystkich okresach rozgrywki, ale naprawdę rozkręca się na jej późniejszym etapie.

Gdy cywilizacja ulepszy dwie kopie tego samego zasobu luksusowego (uwzględniane są również zasoby należące do miast-państw, których cywilizacja jest suzerenem) i opracuje technologię waluty, zyskuje możliwość utworzenia przemysłu wokół tego zasobu. W tym celu należy wykorzystać punkt potencjału budowniczego na istniejącym ulepszeniu jednej z kopii zasobu luksusowego. W danej chwili w mieście może istnieć tylko jeden przemysł.

Poza punktami wielkiego kupca przemysły zapewniają też swoim miastom premie uzależnione od rodzaju zasobu, który ulepszają:
Bursztyn: +25% do wiary generowanej w mieście.
cytrusy: +30% do produkcji jednostek wojskowych.
Kakao: +20% do tempa rozwoju i +3 obszary mieszkalne.
Kawa: +20% do kultury generowanej w mieście.
Bawełna: +30% do produkcji jednostek wojskowych.
Diamenty: +25% do złota generowanego w mieście.
Barwniki: +25% do wiary generowanej w mieście.
Futra: +30% do produkcji jednostek cywilnych.
Gips: +30% do produkcji budowli.
Miód: +20% do tempa rozwoju i +3 obszary mieszkalne.
Kadzidło: +25% do wiary generowanej w mieście.
Kość słoniowa: +30% do produkcji jednostek wojskowych.
Jadeit: +25% do złota generowanego w mieście.
Marmur: +30% do produkcji budowli.
Rtęć: +15% do nauki generowanej w mieście.
Oliwki: +30% do produkcji jednostek cywilnych.
Perły: +25% do wiary generowanej w mieście.
Sól: +20% do tempa rozwoju i +3 obszary mieszkalne.
Jedwab: +20% do kultury generowanej w mieście.
Srebro: +25% do złota generowanego w mieście.
Przyprawy: +20% do kultury generowanej w mieście.
Cukier: +20% do tempa rozwoju i +3 obszary mieszkalne.
Herbata: +15% do nauki generowanej w mieście.
Tytoń: +30% do produkcji jednostek wojskowych.
Trufle: +25% do złota generowanego w mieście.
Żółwie: +15% do nauki generowanej w mieście.
Wieloryby: +30% do produkcji jednostek wojskowych.
Wino: +20% do kultury generowanej w mieście.

Po opracowaniu technologii ekonomii oraz zabezpieczeniu co najmniej trzech kopii tego samego zasobu luksusowego i utworzeniu przemysłu pora na założenie korporacji. Stworzyć ją może wielki kupiec, który w wyniku tego działania kończy swoją karierę. Korporacje mogą być tworzone wyłącznie na polach z przemysłem. Dają podwojoną premię, jaką zapewnia miastu przemysł związany z danym zasobem. Możesz nadać swojej korporacji dowolną nazwę lub skorzystać z generatora!

Na świecie może istnieć tylko jedna korporacja związana z danym zasobem. Istnieje możliwość doprowadzenia obcej korporacji do bankructwa poprzez przejęcie większej liczby kopii związanego z nią zasobu, niż posiada jej właściciel. Gdy w takiej sytuacji gracz kontrolujący większą liczbę kopii założy nową korporację, dotychczasowa zostaje usunięta.

Po założeniu korporacji wokół zasobu luksusowego możesz stworzyć unikalny produkt – markę. Produkty takie przypominają wielkie dzieła, ale zamiast w muzeach przechowywane są w miejscach na wielkie dzieło w budowlach giełdy i portu morskiego. Gdy produkt zostanie w nich umieszczony, zaczyna oferować miastu korzyści przemysłu, dając premię, jaką zapewnia zasób luksusowy, na którego bazie stworzono dany produkt. Możesz przenosić produkt do każdego miasta, w którym istnieje odpowiednie miejsce na wielkie dzieło.

Kapitalizm rozkwita dzięki wolnemu handlowi, ale zaradni kupcy wiedzą, jak załatwić konkurencję. Kontrolowanie co najmniej 60% wszystkich kopii danego zasobu luksusowego zapewni ci na niego monopol. Każdy monopol daje właścicielowi turystykę, której wielkość zależy od liczby kontrolowanych kopii zasobu pomnożonej przez liczbę obcych cywilizacji, które nie kontrolują żadnej kopii zmonopolizowanego zasobu. Monopole zapewniają także złoto w każdej turze – od +5 przy kontrolowaniu 60% wszystkich kopii zasobu, przez +10 przy 75%, aż po +25 przy kontrolowaniu 100%. Dodatkowo +5 złota na turę otrzymuje każda wielka cywilizacja, która prowadzi wymianę handlową z posiadaczem monopolu. Po opracowaniu idei merkantylizmu zyskasz dostęp do informacji o liczbie kopii poszczególnych zasobów luksusowych dostępnych na świecie oraz o tym, jaki ich procent kontrolują w danej chwili poszczególni gracze. Możesz zdobyć wiele monopoli, ale to trochę okrutne, prawda?