Założenia gry
Cywilizacje/przywódcy
Miasta-państwa
Dzielnice
Budowle
Cuda i projekty
Jednostki
Awanse jednostki
Wielcy ludzie
Technologie
Idee
Ustroje i doktryny
Religie
Teren i jego cechy
Zasoby
Ulepszenia i szlaki
Gubernatorzy
Historyczne momenty

Wprowadzenie

Starożytność

Epoka klasyczna

Średniowiecze

Renesans

Epoka przemysłowa

Balistyka

Ekonomia

Gwintowanie

Kanalizacja

Nauki militarne

Silnik parowy

Teoria naukowa

Uprzemysłowienie

Współczesność

Epoka atomu

Epoka informacji

Przyszłość

Teoria naukowa
Opis
+1 do żywności dzięki ulepszeniu plantacji.
Kontekst historyczny
Teorie naukowe dobrze się sprawdzają przy tłumaczeniu działania świata natury (i tego, co mniej naturalne, również), opierając się na silnych dowodach i często obserwowanych, możliwych do powtórzenia fenomenach. Wobec tego empiryczne teorie naukowe są predykcyjne, uniwersalne oraz sprawdzalne. Prawa naukowe zaś, w przeciwieństwie do nich, nie wyjaśniają mechaniki fenomenu, a jedynie streszczają wnioski z niezmiennych rezultatów obserwacji zjawiska. Zdezaktualizowane teorie natomiast, jak na przykład flogistonowa teoria spalania, kończą na śmietniku historii, kiedy tylko badania lub nowszy osprzęt pozwalają na odkrycie nowych empirycznych danych na temat fenomenu.

Teoria naukowa jest swoistym owocem naukowej metody, którą zapoczątkował Arystoteles ze swoim indukcyjno-dedukcyjnym podejściem do naukowych obserwacji przedstawionym w „Organonie”. Jego podejście nie było jednak jedynym, które stosowano przy formułowaniu teorii. Epikur na przykład wyłożył swoje własne zasady „dochodzenia” do przyczyn i sposobów działania natury. Potem temat nieco zamarł, gdyż za średniowiecza Europejczycy niespecjalnie interesowali się zgłębianiem tajników nauki (mając na głowie próby przetrwania wojen, plag oraz głodu), ale za to w roku 1021 arabski fizyk ibn al-Haytham, znany na zachodzie jako Alhazen, nakreślił swoją metodę kreowania teorii naukowych: poprzez obserwację, eksperymenty i racjonalną logikę.

Kiedy Europa wybrnęła już ze swoich tarapatów, renesansowi humaniści rzucili się, by dodać swoje trzy grosze do metodologii formułowania teorii naukowych. Francisco Sanches rozpisywał się w latach 1571–73, jak to jedyna metoda poznania oparta jest na sceptycyzmie, a Francis Bacon wysunął indukcję eliminacyjną jako podstawę przy proponowaniu teorii. Descartes, Galileusz i Newton zajęli się później dopracowywaniem jego metod. W XX wieku natomiast Charles Peirce i Thomas Kuhn debatowali nad samym pojęciem metody naukowej, przyczyniając się do ewolucji tego standardu dla wszystkich poszukiwań we wszelkich dziedzinach nauki.

Istnieją, rzecz jasna, pewne mniej empiryczne sposoby na poznawanie wszechświata, ale teorie naukowe pozostają twardo zakorzenione w rzeczywistości... A dzięki nim cywilizacja otrzymała wiedzę i technologie zapewniające ludzkości komforty, o jakich wcześniej mogła jedynie marzyć.
PortraitSquare
icon_tech_scientific_theory
„Twierdzenia, których nie można sprawdzić, zapewnienia, których nie sposób obalić, są kompletnie bezwartościowe, niezależnie od tego, czy nas inspirują, czy wzbudzają w nas zachwyt”.
– Carl Sagan
„Jeżeli fakty nie pasują do teorii, należy zmienić fakty”.
– Albert Einstein

Odblokowuje

Uniwersytet Oksfordzki

Wymagania

Epoka przemysłowa
Wymagane technologie
icon_tech_astronomy
Astronomia
icon_tech_banking
Bankowość
Koszt badań
Koszt bazowy: 930 nauki
Przyspieszenia
Miej aktywną ideę oświecenia.

Postęp

Prowadzi do technologii
icon_tech_economics
Ekonomia
icon_tech_sanitation
Kanalizacja
icon_tech_flight
Lot
PortraitSquare
icon_tech_scientific_theory
Opis
+1 do żywności dzięki ulepszeniu plantacji.
Kontekst historyczny
Teorie naukowe dobrze się sprawdzają przy tłumaczeniu działania świata natury (i tego, co mniej naturalne, również), opierając się na silnych dowodach i często obserwowanych, możliwych do powtórzenia fenomenach. Wobec tego empiryczne teorie naukowe są predykcyjne, uniwersalne oraz sprawdzalne. Prawa naukowe zaś, w przeciwieństwie do nich, nie wyjaśniają mechaniki fenomenu, a jedynie streszczają wnioski z niezmiennych rezultatów obserwacji zjawiska. Zdezaktualizowane teorie natomiast, jak na przykład flogistonowa teoria spalania, kończą na śmietniku historii, kiedy tylko badania lub nowszy osprzęt pozwalają na odkrycie nowych empirycznych danych na temat fenomenu.

Teoria naukowa jest swoistym owocem naukowej metody, którą zapoczątkował Arystoteles ze swoim indukcyjno-dedukcyjnym podejściem do naukowych obserwacji przedstawionym w „Organonie”. Jego podejście nie było jednak jedynym, które stosowano przy formułowaniu teorii. Epikur na przykład wyłożył swoje własne zasady „dochodzenia” do przyczyn i sposobów działania natury. Potem temat nieco zamarł, gdyż za średniowiecza Europejczycy niespecjalnie interesowali się zgłębianiem tajników nauki (mając na głowie próby przetrwania wojen, plag oraz głodu), ale za to w roku 1021 arabski fizyk ibn al-Haytham, znany na zachodzie jako Alhazen, nakreślił swoją metodę kreowania teorii naukowych: poprzez obserwację, eksperymenty i racjonalną logikę.

Kiedy Europa wybrnęła już ze swoich tarapatów, renesansowi humaniści rzucili się, by dodać swoje trzy grosze do metodologii formułowania teorii naukowych. Francisco Sanches rozpisywał się w latach 1571–73, jak to jedyna metoda poznania oparta jest na sceptycyzmie, a Francis Bacon wysunął indukcję eliminacyjną jako podstawę przy proponowaniu teorii. Descartes, Galileusz i Newton zajęli się później dopracowywaniem jego metod. W XX wieku natomiast Charles Peirce i Thomas Kuhn debatowali nad samym pojęciem metody naukowej, przyczyniając się do ewolucji tego standardu dla wszystkich poszukiwań we wszelkich dziedzinach nauki.

Istnieją, rzecz jasna, pewne mniej empiryczne sposoby na poznawanie wszechświata, ale teorie naukowe pozostają twardo zakorzenione w rzeczywistości... A dzięki nim cywilizacja otrzymała wiedzę i technologie zapewniające ludzkości komforty, o jakich wcześniej mogła jedynie marzyć.
„Twierdzenia, których nie można sprawdzić, zapewnienia, których nie sposób obalić, są kompletnie bezwartościowe, niezależnie od tego, czy nas inspirują, czy wzbudzają w nas zachwyt”.
– Carl Sagan
„Jeżeli fakty nie pasują do teorii, należy zmienić fakty”.
– Albert Einstein

Odblokowuje

Uniwersytet Oksfordzki

Wymagania

Epoka przemysłowa
Wymagane technologie
icon_tech_astronomy
Astronomia
icon_tech_banking
Bankowość
Koszt badań
Koszt bazowy: 930 nauki
Przyspieszenia
Miej aktywną ideę oświecenia.

Postęp

Prowadzi do technologii
icon_tech_economics
Ekonomia
icon_tech_sanitation
Kanalizacja
icon_tech_flight
Lot
Język
Wybierz zestaw zasad
Get it on App StoreGet it on Google Play
Prawo autorskiePolityka Prywatności